گروه "تاریخ ادیان و مطالعات اجتماعی" انستیتوی تاریخ شهاب‌الدین مرجانی فرهنگستان علوم جمهوری تاتارستان
در سال 1971 در انستیتوی زبان، ادبیات و تاریخ ابراهیموف گروه کوچکی تحت عنوان گروه مطالعات تاریخ اجتماعی، اقتصادی، فلسفی، زیبایی شناختی و اخلاقی تاتاری شکل گرفت. در سال 1975 این گروه به یک بخش تبدیل شد (از سال 1993 به بخش مطالعات اجتماعی و اسلام شناسی تغییر یافت). از نیمه دوم دهه نود رشته اسلام شناسی دومین شاخه مهم فعالیتهای این بخش گردید. در این بخش توجه زیادی به جایگاه و نقش اسلام در فرهنگ دینی (معنوی) مردمان تاتار معطوف می شود. در سال 2015 این بخش به بخش تاریخ ادیان و مطالعات اجتماعی تغییر نام می دهد که این امکان را بوجود می آورد تا در کنار دین اسلام به مطالعه و بررسی ادیان و باورهای دیگری که در گذشته و در زمان حال پیروانی در بین مردم تاتارستان دارند نیز پرداخته شود.
فعالیتهای علمی اصلی
- پژوهش در زمینه تاریخ اسلام و سایر ادیان گذشته مردمان تاتار و شناسایی جایگاه و نقش دین اسلام در فرهنگ دینی مردم تاتارستان.
- انتشار "مجموعه الهیات و معارف دینی تاتاری". ترجمه، توضیح و تفصیل و آماده سازی برای چاپ آثار دینی دانشمندان تاتار و نمایندگان جنبش جدیدیسم.
- پژوهش در حوزه مطالعات اجتماعی تاتاری. مطالعات اجتماعی، سیاسی و فلسفی تاتارها در اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن بیستم. مطالعه هنرهای تزئینی تاتاری در نظام سنت های فرهنگی مسلمانان و در فضای هنری فرهنگهای محلی و منطقه ای
آثار
این انستیتو از زمان آغاز فعالیت خود تاکنون 12 فارغ التحصیل در مقطع دکترا و 4 فارغ التحصیل در مقطع فوق دکترا در رشته مطالعات اجتماعی و اسلام شناسی تربیت کرده و بیش از پنجاه جلد کتاب بصورت مجموعی و تک نگاری، 270 مقاله علمی و 250 مقاله علمی پرمخاطب به چاپ رسانده است. در سال 2001 گروه اقدام به چاپ مجموعه 12 جلدی "مجموعه الهیات و معارف دینی تاتاری" کرد که تا سال 2015 نه جلد از این مجموعه به چاپ رسید، یک جلد در دست چاپ بوده و دو جلد دیگر نیز برای چاپ آماده می شوند.
- هنر و قومیت: پارادایم های (الگوها) جدید. قازان : انتشارات "خانه چاپ"، سال 2002، 168 صفحه.
- هنر اسلامی در منطقه ولگا-اورال. قازان : انتشارات "فن"، سال 2002، 188 صفحه.
- تاتارها و اسلام در قرن بیستم (اسلام در زندگی سیاسی و اجتماعی تاتارها و تاتارستان). قازان : انتشارات "فن"، سال 2003، 303 صفحه.
- اسلام در دوارن شوروی و پسا شوروی: تاریخ و روش تحقیق. مجموعه مقالات کنفرانس روسی " اسلام در دوارن شوروی و پسا شوروی : اشکال بقا و حیات"، قازان، می 2003. گردآورنده و مصحح : ر.م. محمدشین. قازان، سال 2004، 192 صفحه.
- اسلام و فرهنگ مسلمانی در منطقه ولگای میانه: تاریخ و مدرنیته. مقالات - کازان: انتشارات "فن"، سال 2006. 692 صفحه.
- میراث و مدرنیته. مجموعه مقالات / مرجانی. شهاب الدین. قازان: انتشارات "آلماآتی"، سال 2008، 325 صفحه.
- تاریخ اندیشه اسلامی در منطقه ولگا-اورال: کتاب آموزشی، قازان: انتشارات "دووم ار ت"، سال 2009، 326 صفحه.
- سکونتگاهها و محله های تاتارها: تاریخ و مسائل احیا. مجموعه مقالات علمی/ به کوشش د.آ. شاگاویف، م.ر. قاینانووا. قازان: انتشارات انستیتو تاریخ شهاب الدین مرجانی، سال 2015. 188 صفحه.
