دانشگاه هنر
دانشگاه هنر بزرگترین مرکز آموزش عالی رشته های هنری در ایران است که از ادغام پنج موسسه آموزشی هنر قبل از انقلاب (دانشگاه فارابی، دانشکده هنرهای تزیینی، دانشکده هنرهای دراماتیک، هنرستان عالی موسیقی و هنرکده موسیقی ملی ) تشکیل شده است.
هنرستان عالی موسیقی قدیمی ترین هنرکده دانشگاه هنر است. این مدرسه موزیک در سال ۱۲۹۷«کلاس موزیک» به صورت یک مدرسه مستقل از دارالفنون جدا شد و به مدیریت غلامرضا مین باشیان (با همکاری فرزندش نصرالسلطان) و زیر نظر وزارت معارف درآمد و نام مدرسه موزیک بر آن نهاده شد.
پس از انقلاب شکوهمند اسلامی به منظور پیشبرد اهداف فرهنگی و هنری جامعه اسلامی، و گسترش هنرهای گوناگون به ویژه هنرهای اسلامی، بومی و سنتی و آشنا ساختن این نیروها با فرهنگ کهن ایران، اسلام و جهان، ایجاد یک مرکز آموزش عالی هنر در برنامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری قرار گرفت. به همین منظور در پی ادغام پنج موسسه آموزشی هنر قبل از انقلاب (دانشگاه ملی) و با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، مجمع دانشگاهی هنر در سال ۱۳۵۸ به وجود آمد، و در سال ۱۳۶۲ بازگشایی و رسما به فعالیت پرداخت.
با گسترش و توسعه کمی و کیفی فعالیتهای آموزشی و پژوهشی دانشگاه از جمله ایجاد رشته های متعدد در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، و رشد جمعیت دانشجویی، این مجتمع بر اساس مصوبه شورای گسترش آموزش عالی از سال ۱۳۷۰ به «دانشگاه هنر» تغییر نام یافت و با چهار دانشکده هنرهای کاربردی، هنرهای تجسمی، سینما و تئاتر و پردیس اصفهان فعالیت خود را ادامه داد. دانشکده موسیقی در سال ۱۳۷۳ و دانشکده معماری و شهرسازی در سال ۱۳۸۰ پس از اخذ مجوز به مجموعه دانشکده های دانشگاه هنر افزوده شدند. دانشکده پردیس اصفهان نیز از سال ۱۳۷۹ بر اساس مصوبه شورای گسترش آموزش عالی از مجموعه دانشگاه هنر منتزع شد. در سال ۱۳۹۴ دانشکده حفاظت و مرمت و دانشکده علوم نظری و مطالعات عالی هنر به مجموعه دانشکده های دانشگاه هنر افزوده شدند.
محتویات
دانشکده‌ها
دانشکده هنرهای کاربردی
دانشکده هنرهای کاربردی در سال ۱۳۳۹ از سوی وزارت فرهنگ و هنر آن زمان تاسیس شد. اساس آموزش در این دانشکده بر این اصل استوار بود که با توجه به ارزش های فرهنگ ملی به مسئله آموزش و آفرینش هنری پرداخته شود. بنابراین بیشتر به هنرهایی که جنبه کاربردی داشتند، مانند نقش بافت و چاپ پارچه، نقاشی تزیینی، سرامیک (سفال)، ارتباط تصویری و معماری داخلی و ... توجه می شد. این دانشکده از سال ۱۳۷۰ با تغییر نام مجتمع دانشگاهی هنر به «دانشگاه هنر» به عنوان دانشکده هنرهای کاربردی با سه رشته طراحی صنعتی، صنایع دستی و موسیقی در مقطع کارشناسی به فعالیت خود ادامه داد. از عمده فعالیت های این دانشکده می توان به برنامه ریزی و راه اندازی سه رشته دیگر در مقطع کارشناسی و چهار رشته در مقطع کارشناسی ارشد و برگزاری دوره دکترای پژوهش هنر که برای اولین بار در ایران توسط این دانشگاه برگزار شد، اشاره نمود.
لازم به توضیح است که رشته های کارشناسی موسیقی در سال ۱۳۷۳ و شهرسازی در سال ۱۳۸۰ از مجموعه رشته های این دانشکده جدا و به دانشکده های مربوطه خود انتقال یافتند. در نتیجه دانشکده هنرهای کاربردی هم اکنون با پنج رشته در مقطع کارشناسی و سه رشته در مقطع کارشناسی ارشد به فعالیت آموزشی و پژوهشی خود می پردازد.
دانشکده هنرهای تجسمی
دانشکده هنرهای تجسمی از سال ۱۳۵۷ در مجتمع دانشگاهی هنر تاسیس شد و برخی از رشته های دانشکده هنرهای تزیینی و دانشگاه فارابی به این دانشکده انتقال یافت.در سال ۱۳۶۱ این دانشکده اقدام به ارایه واحدهای درسی به دانشجویان منتقل شده از موسسات ادغامی، که ۲۵ واحد درسی تا اتمام دوره تحصیلی داشتند، نموده و از سال ۱۳۶۲ با رشته های کارشناسی عکاسی، نقاشی و ارتباط تصویری فعالیت خود را آغاز کرد. محل استقرار دانشکده تا سال ۱۳۷۵ در تهران در فضای مشترک با دانشکده هنرهای کاربردی بود و پس از این تاریخ به مجموعه کرج انتقال یافت. اما در سال ۱۳۸۶ مجدد به تهران منتقل شد و در پردیس ولیعصر دانشگاه هنر استقرار یافت.
دانشکده سینما و تئاتر
در سال ۱۳۳۶ اداره کل هنرهای زیبای کشور به عنوان اولین سازمان فرهنگی و هنری، مجوز تاسیس اداره هنرهای دراماتیک را صادر کرد. هنرکده هنرهای دراماتیک در سال ۱۳۴۳ با مجوز وزارت فرهنگ و هنر سابق تاسیس شد. هدف این هنرکده تربیت افرادی بود که در تمامی امور مربوط به نمایش از قبیل نویسندگی، کارگردانی، بازیگری، دکور و صحنه آرایی توانایی داشته باشند. پس از مدتی رشته سینما و تلویزیون نیز ایجاد شد و در سال ۱۳۴۹ هنرکده به دانشکده هنرهای دراماتیک تغییر نام یافت و به فعالیت خود ادامه داد. بعد از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۸ مجتمع دانشگاهی هنر از ادغام چند موسسه آموزش عالی از جمله دانشکده هنرهای دراماتیک ایجاد شد. بعد از بازگشایی دانشگاه ها در سال ۱۳۶۲ این دانشکده با عنوان دانشکده سینما و تئاتر دارای دو رشته کارشناسی و چهار رشته کارشناسی ارشد است.
دانشکده موسیقی
در پی ادغام موسسات آموزش عالی، از جمله هنرستان (۱۳۳۸) و هنرکده موسیقی (۱۳۵۰) و تشکیل مجتمع دانشگاهی هنر، رشته کارشناسی موسیقی در سال ۱۳۶۸ ایجاد شد و زیر نظر دانشکده هنرهای کاربردی به فعالیت پرداخت. پس از موافقت شورای گسترش آموزش عالی در سال ۱۳۷۳ دانشکده موسیقی به عنوان اولین دانشکده موسیقی در تاریخ ایران با دو رشته کارشناسی موسیقی و موسیقی نظامی ایجاد شد و در پردیس کرج استقرار یافت.
دانشکده معماری و شهرسازی
فعالیت دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر از سال ۱۳۷۸ با پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی شهرسازی و در سال ۱۳۷۹ در مقطع کارشناسی معماری، در فضایی به مساحت ۲۶۰۰ متر مربع در مجموعه پردیس کرج آغاز شد. با توسعه دانشکده، پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد معماری در سال ۱۳۸۳ و کارشناسی ارشد معماری داخلی در سال ۱۳۸۴ آغاز شد. لازم به ذکر است که دوره کارشناسی ارشد معماری داخلی برای اولین بار در کشور با کمک و همراهی متخصصین داخلی رشته در این دانشکده راه اندازی شد. پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی شهری در سال ۱۳۸۹ آغاز گردید. در سال ۱۳۸۹ این دانشکده در رشته کارشناسی ارشد طراحی شهری و در سال ۱۳۹۱ دوره دکتری تخصصی رشته شهرسازی و در سال ۱۳۹۲ دوره دکتری تخصصی رشته معماری نیز فعالیت خود را در این دانشکده آغاز نمود.
دانشکده هنرهای دراماتیک
تاثیر و اهمتی که هنرهای دراماتیک در تقویت ذهن جوانان و ذهن مبانی فرهنگی اجتماعی آداب و رسوم داشت و همچنین لزوم پیشرفت سریع هنر و فنون تئاتر، سینما، تلوزیون و رادیو، وزارت فرهنگ و هنر سابق را در بر داشت که با تاسیس مدرسه عالی به تربیت هنرمندان و محققین در این زمینه ها بپردازد. اداره هنرهای دراماتیک اولین بار به همین منظور در سال ۱۳۳۶ از سوی اداره هنرهای زیبای کشور به ریاست دکتر مهدی فروغ تاسیس شد. در دی ماه این اداره به هنرکده هنرهای دراماتیک تبدیل شد و از سال تحصیلی ۱۳۵۰-۱۳۴۹ نیز با تصویب شورای گسترش آموزش عالی به دانشکده هنرهای دراماتیک تغییر نام یافت.
دانشکده هنرهای تزیینی
مقدمات تاسیس این دانشکده در سال ۱۳۳۹، با ایجاد هنرکده هنرهای زیبا ( تابع وزارت فرهنگ و هنر ) فراهم آمد. این هنرکده در پاسخ به نیازهای آموزشی هنرجویان هنرستانها و سایر علاقه مندان به تحصیلات عالی در زمینه هنر و همچنین به منظور حفظ و اشاعه هنرهای مربوطه تاسیس شد. در سال ۱۳۵۳ بر اساس مصوبه شورای گسترش اموزش عالی این هنرکده به دانشکده هنرهای تزیینی تغییر نام داد.
دانشکده حفاظت و مرمت
سابقه تشکیل کارشناسی ارشد مرمت آثار باستانی در دانشگاه هنر در سال ۱۳۵۵، به عنوان نقطه عطفی در تاریخ آموزش عالی مرمت بناها و بافت های تاریخی و مرمت اشیاء فرهنگی تاریخی در ایران مطرح است. در سال ۱۳۵۶ موافقت نامه آموزشی تنظیم شده مابین دکتر جمشید بهنام رئیس وقت دانشگاه فارابی و نصرت الله مجتبایی مدیر عامل سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران به منظور تامین کادر فنی و نیروی انسانی سرآغاز پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد مرمت دانشگاه فارابی (دانشگاه هنر) بوده است.
پس از انقلاب اسلامی و با وقفه ای چندساله پذیرش دانشجو در رشته کارشناسی ارشد مرمت در این دانشگاه مجددا پیگیری شد. با وجود تفکیک دو رشته تحصیلی کارشناسی ارشد "مرمت و احیاء بناها و بافت های تاریخی" و "مرمت اشیاء فرهنگی - تاریخی" و تغییر متناسب محتوای برنامه آموزشی آنها، تبدیل دانشگاه فاربی و تاسیس دانشگاه هنر، و شکل گیری سازمان میراث فرهنگی کشور از مهمترین عواملی بود که در طی این سال ها باعث شد تا دانشگاه هنر برای نزدیک به دو دهه به عنوان تنها موسسه آموزش عالی در مقطع تحصیلات تکمیلی به آموزش مرمت بناها و بافت های تاریخی و مرمت اشیا فرهنگی، تاریخی بپردازد.
پس از تفکیک دانشکده پردیس اصفهان از دانشگاه هنر و شکل گیری دانشگاه هنر اصفهان، برای مدتی وقفه ای در پذیرش دانشجو در رشته های مرتبط با مرمت در دانشگاه هنر در تهران شکل گرفت. اما در سال ۱۳۹۴ دانشکده حفاظت و مرمت به عنوان دانشکده ای تخصصی در سطح تحصیلات تکمیلی و با وجود چهار رشته مرمت اشیاء فرهنگی و تاریخی، مرمت و احیاء بناها و بافت های تاریخی، مطالعات موزه و هنرهای اسلامی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری مرمت اشیاء پس از طی مراحل قانونی راه اندازی شد.
دانشکده علوم نظری و مطالعات عالی هنر
گستردگی و ژرفای مباحث نظری هنر و اهمیت آن در عصر حاضر و نیاز روزافزون به تتبعات و مطالعات عالی در باب هنر ایران و جهان ، نسبت میان دین و فرهنگ و هنر ، پاسخ گویی به چالشهای فلسفی هنر و همچنین جایگاه مهم و خطیر دانشگاه هنر به مثابه بزرگترین مرکز دانشگاهی آموزش هنر در سطح خاورمیانه این ضرورت را ایجاد کرد که دانشکده علوم نظری و مطالعات عالی هنر ، در خرداد ماه سال ۹۴ با برنامه ای شامل اهداف ،راهبردها و روش ها ، بنیان گذاری شود.
این دانشکده هم اکنون با داشتن اساتید تراز اول با مرتبه های علمی استادیار ؛ دانشیار و استاد تمام ، در سه رشته تحصیلی پژوهش هنر (دکتری و کارشناسی ارشد) ؛ تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر(دکتری) و فلسفه هنر (کارشناسی ارشد) با پذیرش دانشجویان علاقه مند به تحصیل در این حوزه ، عرصه ای بدیع و نو در راه اعتلای علمی ، فرهنگی و هنری کشورمان گشوده است. همچنین با برنامه ریزیهای صورت گرفته در آینده ای نزدیک ، سه رشته جدید با عنوان ، حکمت هنرهای دینی (دکتری ) ، تاریخ هنر (دکتری ) و فلسفه هنر ( دکتری ) به جمع رشته های ارائه شده در این دانشکده اضافه خواهد شد. برگزاری همایشها ، هم اندیشی ها و کارگا ه های آموزشی و پژوهشی و جلسات نقد و بررسی آراء و افکار و آثار منتشره در حوزه هنر و تشکیل کرسی های نظریه پردازی ،بخشی از برنامه هایی است که تاکنون برای تحقق اهداف صورت گرفته است، تا با ایجاد بستری نو و پویا امکان مشارکت و همراهی دانشجویان و دانش پژوهان را فراهم آورد .
این دانشکده ضمن برخورداری از امکانات مطلوب سمعی و بصری و کمک آموزشی با بهره مندی از کتابخانه ای اختصاصی و مجهز به چهار هزار جلد کتاب فارسی و سه هزار عنوان کتاب لاتین در حوزه علوم نظری هنر ، و اتصال برخط به منابع ، مقالات و نشریات معتبر علمی داخلی و خارجی ، امکان بهره مندی بیشتر دانشجویان و علاقه مندان به تحصیل و پژوهش در علم و هنر را فراهم نموده است.
