مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما
به منظور شتاب بخشيدن و جهت دادن به حركت روبه رشد انطباق رسانه ملي با رسانه اي تراز اسلام و انقلاب اسلامي و توليد دانش رسانه‌اي مبتني بر انديشه ديني، مركز پژوهشهاي اسلامي صدا و سيما در سال 1373 در شهر قم تأسيس شد. ازآنجاكه اين هدف، جز با اتكا به علماي ديني و بهره‌گيري از توان حوزههاي علميه تحقق نمي‌پذيرفت، محل استقرار آن شهر مقدس قم تعيين شد.
حاصل اين اقدام راهبردي بعد از 20 سال فعاليت چاپ و انتشار بيش از 700 عنوان كتاب و بيش از 1200 شماره از نشريات مختلف براي استفاده در برنامه‌ريزي‌ها و برنامه‌سازي‌ها در سازمان صدا و سيما، تشكيل بانك اطلاعات 2000 كارشناس علوم اسلامي و علوم انساني براي رسانه ملي، توليد 120 هزار دقيقه از سيره بزرگان و مفاخر حوزوي و تاريخ شفاهي انقلاب اسلامي، تشكيل بانك اسناد مراجع عظام تقليد و عالمان بزرگ و توليد برنامه‌هاي الگويي ديني و سال‌ها مشاوره و همراهي در حوزههاي برنامه‌ريزي و برنامه‌سازي سازمان از منظر آموزه‌هاي اسلامي تنها بخشي از دستاوردهاي ارزشمند اين نهاد حوزوي رسانه‌اي است.
مركز پژوهش هاي اسلامي صدا و سيما در سال 1393 و بر اساس بازنگري‌هاي انجام‌شده در ساختار سازمان صدا و سيما به اداره كل پژوهشهاي اسلامي رسانه تبديل شد.
اداره كل پژوهشهاي اسلامي، به‌عنوان حلقه وصل حوزههاي علميه و رسانه و به‌مثابه يك مركز راهبردي براي نهادينه كردن آموزه‌هاي اسلامي در برنامه‌هاي صداوسيما مأموريت‌هاي زير را به عهده دارد:
«توليد دانش هنري و رسانه‌اي با رويكرد اسلامي، تأمين نيازهاي پژوهشي رسانه ملي، باهدف اعتلاي ساختار و محتواي برنامه‌ها و تحقق رسانه اسلامي»
در اين مسير اصول و ارزش‌هاي زير موردتوجه است:
1 . توجه و تأكيد بر آموزه‌هاي اسلامي، آرمان‌هاي انقلاب و نظام، رهنمودهاي امام راحل و مقام معظم رهبري و مأموريت‌هاي سازمان صداوسيما؛
2. ايجاد فضاي جهادگرايانه و نوآورانه با تقويت انگيزش فضلا و پژوهشگران براي تحقق رسانه اسلامي؛
3. اتكا به توانمندي‌ها و ظرفيت‌هاي علمي و پژوهشي حوزههاي علميه؛
4 . روشمندي، اتقان و علميت پژوهش‌ها؛
5 . معطوف بودن پژوهش، آموزش و توليد به نيازهاي واقعي رسانه؛
6 . كاربردي كردن معارف ديني در حوزه هنر؛
7 . ارتقاي جايگاه پژوهش و پژوهشگران در سازمان؛
8 . رويكرد تعالي جويانه در همه عناصر و فعاليت‌ها.
محتویات
اهداف كلان
1. توليد دانش هنري و رسانه‌اي مبتني بر ارزش‌ها و آموزه‌هاي ديني؛
2. تأمين نيازهاي رسانه، تعميق و ارتقاي معرفت و ايمان روشن‌بينانه، اخلاق فاضله و رفتار ديني خالصانه آحاد جامعه و حفظ و اعتلاي فرهنگ و هويت ايراني اسلامي؛
3. توليد آثاري براي ريشه‌دار كردن شناخت و باور عمومي به ارزش‌ها و بنيان‌هاي فكري انقلاب و نظام اسلامي؛
4. بهره‌مندي از ظرفيت‌هاي علمي و پژوهشي دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و مراكز فعال در حوزه دين و رسانه در داخل و خارج از كشور؛
5. صيانت از پيام، محتوا و قالب برنامه‌هاي تأثيرگذار به‌ويژه سريال‌هاي الف و الف ويژه از طريق مشاركت جدي در همه مراحل توليد؛
6. آسان‌سازي دسترسي مديران و برنامه‌سازان به اطلاعات و معارف ديني؛
7. بالا بردن سطح كارشناسي برنامه‌هاي معارفي رسانه ملي؛
8. تقويت ارتباط حوزههاي علميه و رسانه ملي؛
9. ارتقاي بينش و دانش ديني، هنري، رسانه‌اي و ارتباطي مديران و برنامه‌سازان رسانه؛
10. آگاهي بخشي نسبت به فعاليت‌هاي ضد ديني و ضد ارزشي رسانه‌هاي بيگانه؛
11. ارائه الگوي سازماني متعالي و پاي بند به اصول و الزامات اخلاق حرفه‌اي.
راهبردهاي پژوهشي اداره كل پژوهشهاي اسلامي
1. مبتني بودن بر آموزه هاي ديني؛
2. سفارش‌محوري و تاكيد بر نيازهاي سازمان صدا و سيما؛
3. رسانه‌اي بودن و در نظر گرفتن كاربري پژوهش ها در رسانه؛
4. ارتقاء مستمر كيفيت محصولات و فعاليت‌ها؛
ركن اساسي اين مركز راهبردي دين و رسانه در كشور «پژوهش» است كه اصول سه گانه پژوهشهاي آن عبارتند از:
1. نياز محوري: از اهداف تأسيس اين مركز، تأمين نياز رسانه ملي در حوزه پژوهش ديني بوده است. اين نياز از ستاد مراكز استان سازمان صدا و سيما دريافت و در قالب پژوهشهاي بنيادي و كاربردي و توليدات الگويي پاسخ گفته مي‌شود.
2. دين‌محوري: پژوهشهاي رسانه‌اي محض از مأموريت‌هاي اين مركز نيست و به ديگر بخش‌هاي پژوهشي و موضوعاتي ديني رسانه در دستور كار قرار دارد اساس پژوهشهاي اداره‌كل پژوهشهاي اسلامي رسانه مبتني بر نگرش ديني و انديشه ناب اسلامي است.
3. رسانه محوري: پژوهشهاي ديني محض نيز با مأموريت اين اداره‌كل همخواني ندارد. اين مأموريت را مراكز تخصصي پژوهشي ديني در قم و سراسر كشور عهده دارند و مركز از اين پژوهش‌ها بهره مي‌برد. آنچه در مأموريت اين اداره‌كل است تعريف شده پژوهشهاي ديني اي است كه مبتني بر مسائل بنيادي از كاربردي رسانه‌اي است
ساختار اداره كل پژوهشهاي اسلامي رسانه
با عنايت به جايگاه و كاركردهاي پيش‌گفته، ايجاد ارتباط تنگاتنگ و ارگانيك اداره كل با حوزه ستاد و صف (شبكه‌ها و مراكز استاني) نياز استراتژيك و مهم است كه بايد سازوكار ساختاري آن فراهم شود.
تغيير مسائل جامعه و نيازهاي آن، رويكردهاي سازمان را متغير نشان مي‌دهد؛ به دليل تغيير مداوم نيازهاي سازمان و لزوم انطباق نيازهاي جامعهِ مخاطبِ رسانه با آموزه‌هاي دين اسلام و معارف اهل‌بيت (عليهم‌السلام) انجام پژوهشهاي بنيادي و كاربردي متناسب با نيازهاي رسانه ملي از اهداف اصلي ساختار جديد اداره كل پژوهشهاي اسلامي رسانه است. بنابراين مجموع پژوهش هاي ديني رسانه در دو دفتر پژوهش هاي بنيادي و كاربردي پيگيري و انجام مي شود كه هر يك داراي گروه هاي پژوهشي متناسبي هستند.
دفتر پژوهشهاي بنيادي:
وظيفه اين دفتر ورود به پژوهش هاي بنيادي اسلامي رسانه است. مسائل نظري و تئوريكي كه مي تواند بر همه شئونات و فعاليت هاي يك رسانه در حكومت ديني تاثير داشته باشد. به ديگر سخن اين دفتر، مباني انديشه ديني را در حوزه فعاليت هاي رسانه اي مي كاود. براي تأمين اين نياز راهبردي فعاليت‌هاي اين دفتر در گروه‌هاي چهارگانه زير دنبال مي‌شود:
گروه اخلاق و رسانه
"تبيين مباني و ارزش‌هاي اخلاقي در رسانه و توجه به اخلاق حرفه‌اي در حيطه رسانه"
گروه اخلاق و رسانه اداره كل پژوهشهاي اسلامي رسانه باهدف بررسي هاي بنيادي در رابطه اخلاق با رسانه و رابطه اخلاقي رسانه با مخاطب و همچنين تأمين پژوهشهاي اخلاقي ـ رسانه‌اي براي برنامه‌سازان مراكز صداوسيما تشكيل‌شده است. هدف از انجام اين پژوهش‌ها، پشتيباني محتوايي از برنامه‌هاي رسانه ملي است كه توسط پژوهشگران دانشگاهي و حوزوي انجام مي‌شوند
ازجمله طرح هاي پژوهشي گروه اخلاق و رسانه مي‌توان به موارد ذيل اشاره كرد:
• منشور اخلاقي رسانه
• فرهنگ اخلاقي معصومين (ع) حروف ز، و، ص، ض؛
• راهبردهاي رسانه‌اي پيشگيري از كينه و دشمني؛
• رسانه و مباني اخلاقي حضور اجتماعي زنان؛
• راهكارهاي رسانه تقويت اخلاق زيست‌محيطي با رويكرد اسلامي و ... .
شماره تماس: 32910601 -025
پست الكترونيك: ethics.media@irc.ir
گروه فقه، كلام و رسانه
"رصد مسائل نوپديد فقهي و كلامي در رسانه، موضوع‌شناسي و پاسخ‌گويي به مسائل اساسي اين حوزه در چارچوب مباني اسلامي "
وجود صدها مسئله در حوزه رسانه‌هاي جديد، لزوم شناخت حقيقي جايگاه رسانه و ابعاد آن و هماهنگ‌سازي با نظام فكري اسلام، ايجاب كرد اين گروه به وجود آيد. گروه فقه و رسانه باهدف پشتيباني مديران و برنامه‌سازان رسانه ملي و كمك به ايجاد رسانه‌اي هماهنگ با احكام فقهي، شروع به كار كرده است. اين گروه مسائل و چالش‌هاي پيش‌روي برنامه‌سازان رسانه ملي مانند فقه موسيقي و فقه طنز و... را بررسي ميكند و به توليد انديشه در حوزه فقه رسانه‌اي و رسانه فقه‌محور مي‌پردازد. برخي از طرح هاي پژوهشي اين گروه عبارتند از :
• موسيقي و رسانه
• ماهيت شناسي طنز مطلوب
• اصول رابطه زن و مرد در برنامه هاي رسانه اي
ابعاد فقهي برنامه هاي نقد در حوزه فقه و رسانه مسائلي چون موضوع شناسي فقهي رسانه، فلسفه فقه رسانه، پاسخ به مسائل و معضلات فقهي مهم رسانه همچون موسيقي، ارتباط زن و مرد و ... مطرح است.
در حوزه كلام و رسانه مسائلي چون فلسفه رسانه ديني، نسبت دين و رسانه پشتيباني از برنامه كلامي و اعتقادي و ... از زمره محورهاي پژوهشي در اين گروه است.
شماره تماس: 32910602 -025
پست الكترونيك: figh.media@irc.ir
گروهﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ دﯾﻦ و رﺳﺎﻧﻪ
" توليد دانش نظري در حوزه فرهنگ و رسانه ـ آسيب شناسي برنامه هاي رسانه در حوزه فرهنگ و مسايل اجتماعي و رصد مطالعات بين الملل در حوزه دين و رسانه"
گروه مطالعات فرهنگي، اجتماعي و بين‌الملل دين و رسانه از مجموعه گروه‌هاي علمي_پژوهشي دفتر پژوهشهاي بنيادي اداره كل پژوهش هاي اسلامي صدا و سيما است كه عهده دار پژوهش، مسئله يابي، نيازسنجي و اولويت گذاري موضوعات پژوهشي مورد نياز رسانه ملي در حيطه مسائل كلان فرهنگي و اجتماعي است . تبيين كاركردها و معيارهاي رسانه ديني ، تعريف الگوهاي مواجه با جنگ نرم رسانه اي ، شيوه هاي بازنمايي و انتقال مضامين ديني در برنامه هاي صدا و سيما از قبيل طنز ، مستند ، فيلم و سريال ، بازتعريف هنر متعالي در رسانه و تبيين وظايف رسانه در برخورد با مشكلات و معضلات اجتماعي در زمره برنامه ها و وظايف اين گروه است.
شناسايي و ترجمه پژوهش هاي انجام گرفته در حوزه دين و رسانه در سطح بين المللي به زبان هاي مختلف زنده دنيا از قبيل انگليسي ، فرانسه ، آلماني و غيره با بكارگيري پژوهشگران و مترجمان حاذق و متخصص از فعاليت هاي پيوسته اين گروه مي باشد . علاوه بر چاپ كتاب ، تك نگاشت و مقالات، دبيري فصلنامه علمي تخصصي «سياحت غرب» كه به نقد و بررسي انديشه و تمدن غربي از نگاه دانشمندان غربي مي‌پردازد بر عهده اين گروه مي باشد. همچنين دبيري نشست هاي علمي در موضوعات فرهنگي، اجتماعي و بين الملل و حضور موثر در مراكز حوزوي و دانشگاهي مرتبط با حوزه مأموريت از ديگر فعاليت‌هاي اين گروه پژوهشي مي باشد.
شماره تماس: 02532919679
ايميل: motaleat@irc.ir
ﮔﺮوه ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ، ﺳﯿﺎﺳﺖ و اﻗﺘﺼﺎد اﺳﻼﻣﯽ
پشتيباني محتوايي برنامه هاي رسانه درحوزه سياست و اقتصاد- تبيين مباني مديريت ديني رسانه- رصد مسائل رسانه اي در حوزه سياست و اقتصاد
امروزه سياست ، اقتصاد و مديريت از موضوعات مهم در رسانه ها است . اداره كل پژوهش هاي اسلامي رسانه ملي به لحاظ ماموريت در برقراري نسبت اين موضوعات با دين و رسانه نقش محوري و راهبردي را در صدا وسيماي جمهوري اسلامي ايران بعهده دارد .
مطالعات ديني در اين زمينه براي رسانه ملي نيازمند انجام پژوهش هاي بنيادي است تا بتواند پشتيباني محتوايي رسانه ايي كه بر اساس آموزه هاي ديني هدايت فكري مخاطبان خود را بعهده دارد به كمك پژوهشگران عرصه دين و رسانه تامين نمايد .
گروه مديريت ، سياست و اقتصاد اسلامي از جمله گروه هاي تازه تاسيسي است كه در سال 96 طراحي و راه اندازي شد تا در اداره كل پژوهش هاي اسلامي رسانه به كمك پژوهشگران داخل و خارج سازمان فعاليت هاي پژوهشي بنيادي را در سه موضوع مديريت ، سياست و اقتصاد اسلامي با دو رويكرد دين و رسانه دنبال كند.
شماره تماس: 025-32919679
ايميل:iepmg@irc.ir
دفتر پژوهشهاي كاربردي:
گروه هنر، ارتباطات و فضاي مجازي
مسئله يابي، نيازپژوهي، پژوهش و بررسي و تحليل توليدات رسانه اي و فضاي مجازي از منظر شاخص هاي فرهنگ اسلامي - ايراني
تأثير و تأثر رسانه بر حوزه فرهنگ به‌ويژه در جامعه‌اي كه فرهنگ ديني مبناست، ضرورت مطالعه نسبت اين دو حوزه را بيشتر كرده است و از طرفي مطالعه ميان دين و هنر و توليد نظريه در حوزه هنر ديني ازجمله ضرورت‌هايي است كه موجب تمركز اين گروه پژوهشي روي اين موضوع شده است. به همين جهت، نقد و ارزيابي توليدات شاخص رسانه ملّي كه به نوعي به حوزه هاي فرهنگ و دين مرتبط است، در قالب تك نگاشت انجام مي شود و يا موضوعات پژوهشي، با نگاه كاربردي به مسائل مرتبط با موضوع گروه، در قالب كتاب به سرانجام مي رسد.
همچنين از آنجا كه جامعه امروزي با ساحتي از زندگي تحت عنوان «فضاي مجازي» روبرو است كه تأثيرات زيادي در ابعاد مختلف زندگي به وجود آورده است. چشم‌انداز مناسب از فضاي مجازي و شناخت صحيح ابعاد آن ميتواند به‌عنوان يك فرصت مناسب در تقويت هويت فرهنگي مؤثر باشد و به همين جهت، موضوعات مرتبط با فضاي مجازي از جمله بيان آسيب ها و فرصت ها در حوزه هاي فرهنگ، سياست و عقايد و همچنين برقرار نمودن پل ارتباطي بين فعّالين اين عرصه با اصحاب رسانه در قالب فصلنامه مطالعاتي دين و رسانه نيز در دستور كار اين گروه قرار گرفته است.
شماره تماس:02532928737
گروه رصد و جريان شناسي ديني
رصد فعاليت هاي رسانه اي جريانات و افكار انحرافي و همچنين شبكه هاي ماهواره اي ديني معاند به منظور مقابله با شبهات و عقايد باطل در حوزه دين و مذهب، پاسخ شايسته و علمي به شبهات مطرح شده از سوي اين رسانه ها، ارائه راهكارهاي رسانه اي مقابله با اين جريانات و افكار به منظور استفاده مديران و برنامه سازان رسانه ملي
ازجمله آسيب‌هاي نوپديد در حوزه مطالعات دين و رسانه، وجود جريان‌ها و افكار انحرافي، التقاط‌ها يا خرافه‌گرايي و معنويت‌هاي خودساخته بشري و امثال آن است. رصد اين آسيب‌ها، ارائه آموزه‌هاي ديني متناسب با آن و رسيدن به راهبردها و راهكارهاي رسانه‌اي، مهمترين وظيفه اين گروه است.
مهمترين فعاليت هاي اين گروه به شرح ذيل است:
1. رصد و بررسي شبانه روزي 12 شبكه ماهواره اي ديني فارسي زبان معاند
2. انتشار 91شماره نشريه محرمانه امواج شبهه (رصد و بررسي شبكه هاي ماهواره اي شيعي معاند، وهابي، مسيحي تبشيري، بهايي و صوفي)
3. رصد، تحليل و بررسي مهمترين جريان هاي معارفي رسانه اي داخل از جمله تدوين دو گزارش در مورد برنامه شب هاي آسماني شبكه قرآن و معارف سيما- تحليل و بررسي برنامه سمت خدا و ...
4. برگزاري نشست هاي جريان شناسي روند تصويرسازي از وقايع آخرالزمان در غرب، آينده نگري و تهديدات رسانه اي و جريان شناسي مفاهيم ماورائي در سريال هاي سيما و...؛
5. رصد مستمر و تشكيل اتاق فكر و كارگروه هاي تحليل و بررسي سريال هاي ويژه ماه رمضان در شبكه هاي عربي با موضوع تاريخ اسلام و تدوين جزوات و كتاب تحليل بررسي آنها نظير : سريال الحسن و الحسين، الفاروق عمر و امام الفقهاء، خيبر، قصه هاي زنان در قرآن و زير آسمان وطن و باب المراد(سيره و زندگي امام جواد)؛
6. طراحي و توليد بولتن تصويري[نرم افزار چندرسانه اي] «مرصاد» و «امواج زهرآگين» و «امواج شبهه» : رصد فضاي رسانه اي كشور در حوزه هاي فرهنگي و مذهبي؛ با قابليت تفكيك موضوعي و جستجو.
7. تحقيق و پژوهش در مورد شبهات شبكه هاي ماهواره اي در موضوع قيام امام حسين و وقايع عاشورا و تهيه كتابي با همين موضوع به همراه «ايده هاي برنامه سازي براي مواجهه با آنان»
8. تحقيق، پژوهش و تهيه كتاب «عاشورا و شبكه هاي ماهواره اي، راهكارها و راهبردهاي رسانه براي مواجهه با شبهات قيام امام حسين»
9.تحقيق و پژوهش در مورد جريان سازي هاي ماهواره اي در موضوع نقلاب اسلامي و تشيع و تهيه جزوه اي با عنوان تشيع انگليسي و ويژه نامه انقلاب اسلامي.
10. تهيه 8 شماره جزوه راهبرد رسانه با موضوعاتي نظير، جريان شناسي وقايع آخرالزمان، «رسانه ملي و تبليغ و ترويج فرهنگ مهدويت»؛«كاركردهاي رسانه ملي و جهاد اقتصادي»، رسانه ملي، زن و خانواده و چگونگي مواجهه با اديان و فرقه هاي انحرافي و ...
11. ارائه مشاوره، كارشناسي و محتوا به برنامه هاي تلويزيوني توليدي در موضوع ماهواره(پندار، حقيقت، ماه دوازدهم، شب آسماني و ...)
شماره تماس: 32919676-025
گروه انقلاب اسلامي، تاريخ و مناسبت‌ها
پشتيباني محتوايي برنامه هاي رسانه ملي در مناسبت هاي مذهبي و ملي و تامين نيازهاي كاربردي رسانه ملي
بالا بردن فرهنگ عمومي جامعه و تعظيم شعائر الهي، تكريم شخصيت هاي تاريخ اسلام و بزرگداشت مناسبت‌هاي مذهبي يكي از وظايف رسانه ملي است كه در فرهنگ‌سازي و گسترش ارزش‌ها اسلامي در سطح جامعه، نقش مؤثري دارد. ازاين‌رو، گروه انقلاب اسلامي، تاريخ و مناسبت‌ها به‌منظور پشتيباني محتوايي برنامه‌هاي رسانه ملي در مناسبت‌ها، به پژوهشهاي موردنياز آن اقدام ميكند:
1. پژوهشهاي مناسبتي در موضوع‌هاي اسلامي (مذهبي ـ ملي)؛
2. پژوهش درزمينهٔ سيره و زندگاني شخصيت‌هاي مذهبي (سياسي ـ فرهنگي_تاريخي).
برخي از آثار پژوهشي منتشرشده اين گروه عبارت‌اند از:
ـ انتشار آثاري در قالب زيرنويس‌ها و پيام‌هاي كوتاه با موضوع‌هاي متنوع سياسي اجتماعي و فرهنگي
ـ انتشار حدود 50 كتاب با موضوعات شعار سال 89 – 97
ـ انتشار كتاب‌هايي چون: رسانه و هنر اسلامي، آيين برنامه‌سازي با موضوع مهدويت، سيره ائمه در عزاداري امام حسين (ع) با رويكرد رسانه‌اي، روزنگار برنامه‌سازي، زيبايي‌شناسي حماسه عاشورا و...
-انتشار ويژه نامه هاي اربعين، چهلمين سال انقلاب اسلامي،ويژه نامه شعار سال در قالب نشريه اشارات و ...
شماره تماس 32902222 -025
پست الكترونيك history.group@irc.ir
گروه تربيت، خانواده و سبك زندگي اسلامي
تامين نيازهاي انديشه اي و محتوايي برنامه سازان در حوزه خانواده و سبك زندگي باتوجه به محورها، موضوعات و مسائل روز جامعه، با ارائه محتوا، نقد و آسيب شناسي رويكرد برنامه ها و تدوين پژوهش هاي كاربردي با تاكيد بر آموزه هاي اسلامي در زمينه خانواده و سبك زندگي
گروه تربيت، خانواده و سبك زندگي اسلامي اداره كل پژوهشهاي اسلامي رسانه با هدف مطالعه و انجام پژوهش هاي كاربردي در رابطه با خانواده، سبك زندگي اسلامي و رسانه و پشتيباني فكري و محتوايي از برنامه سازان صدا و سيما تشكيل شده است.
تعامل و بهره گيري از ظرفيت‌هاي مراكز و نهادهاي پژوهشي حوزه علميه و موسسات پژوهشي خاص مطالعات زن و خانواده و سبك زندگي، در حوزه مامويت اين گروه است.
1. ضرورت و فلسفه وجودي گروه:
- اهميت موضوع خانواده و سبك زندگي؛
- نيازمندي اصحاب رسانه به موضوعات به روز در حوزه خانواده و سبك زندگي؛
- پشتيباني محتوايي از شبكه‌هاي رسانه‌اي مامور به فعاليت در حوزه خانواده و سبك زندگي؛
- وجود شبكه‌هاي ماهواره‌اي معاند با سبك زندگي اسلامي و بنيان خانواده؛
- مطالبه مقام معظم رهبري از دستگاههاي فرهنگي به ويژه رسانه ملي در جهت آسيب‌شناسي و اصلاح سبك زندگي و نقش خانواده در اين مسئله؛
2. اهداف:
- تبيين ديدگاه اسلام درباره اهميت جايگاه، منزلت و كاركردهاي خانواده در نظام اسلامي؛
- ترويج تشكيل، تحكيم و تعالي نهاد خانواده و پيشگيري از تزلزل و فروپاشي آن از طريق رسانه ملي؛
- ارتقاء سطح فرهنگي و تربيتي اعضاي خانواده به منظور ايفاي نقش موثر در خانواده ؛
- مقابله با القائات شبكه‌هاي ماهواره‌اي بيگانه فارسي زبان فعال با ماموريت تخريب بنيان خانواده و القاء سبك زندگي غربي؛
- آگاهي‌بخشي به افراد خانواده نسبت به حقوق و وظايف يكديگر و زدودن نگرش‌هاي نادرست جامعه از طريق رسانه؛
- گسترش و تعميق ارزش‌هاي اصيل اسلامي در خانواده براي تربيت نسل سالم، باايمان، مسئول و مؤثر در رشد خود، خانواده و جامعه بر اساس سبك زندگي اسلامي ـ ايراني؛
- ارائه راهبرد به مديران و برنامه‌سازان رسانه ملي به منظور تقويت و تعميق برنامه‌هاي خانواده محور؛
- ارائه راهكارها و ايده‌هاي مناسب براي طرح الگوي خانواده مطلوب در سبك زندگي ايراني اسلامي در برنامه‌ها؛
- آسيب‌شناسي برنامه‌هاي خانواده و كمك به اصلاح و بهبود روند ساخت برنامه‌ها؛
3. آثار منتشر شده:
ـ زن؛ نظام سلطه و رسانه‌ها؛
ـ كتاب‌شناسي توصيفي زن و خانواده؛
ـ رسانه، فرهنگ و سبك زندگي؛ بررسي الگوي خانواده مطلوب ايراني اسلامي در رسانه ملي؛
ـ زن در تاريخ و انديشه اسلامي و نگاهي به حقوق زن در اسلام؛
- تهديدها و آسيب‌هاي شبكه‌هاي ماهواره‌اي فارسي زبان بر خانواده با تاكيد بر زنان.
4. طرح‌هاي پژوهشي:
- خانواده، آسيب‌ها و چالش‌هاي نوپديد و راهكارهاي رسانه‌اي آن؛
- اطلس موضوعي؛ استخراج موضوعات كاربردي در حوزه سبك زندگي.
و ......
علاوه بر اين، دو فصلنامه «رسانه و خانواده» و «كودك، نوجوان و رسانه» هر كدام در هفت شماره، تا پايان سال 1393 در اين گروه به چاپ رسيده است.
شماره تماس: 32935803 - 025
پست الكترونيكي: family.media@irc.ir
مديريت دفتر خراسان رضوي
- تعامل روزافزون با حوزه علميه مشهد و آستان قدس رضوي و ديگر مراكز علمي و پژوهشي؛
- ارتقاي حوزه پژوهش دين و رسانه از طريق ارتباط مستمر و روزآمد با كارشناسان، انديشمندان و پژوهشگران در سطح استان خراسان؛
- جذب و تربيت پژوهشگران، مشاوران، كارشناسان و ناظران متعهد در حوزه دين و رسانه در سطح استان خراسان؛
- همكاري و مشاركت و ارائه خدمات برنامه‌سازي به حوزههاي برنامه‌ساز در سطوح ملي و استاني درزمينهٔ افزايش كيفي غناي برنامه‌هاي اسلامي؛
- شناسايي نيازهاي پژوهشي بخش‌هاي برنامه‌ساز سازمان در زمينهٔ پژوهشهاي و توليدات معارفي ـ اسلامي؛
- تحليل و رويكرد شناسي قالب و محتواي ديني برنامه‌هاي صداوسيما.
شماره تماس: 32215108 -051
پست الكترونيك: kh.razavi@irc.ir
مديريت توليدات الگويي
به منظور ارتقاي محتوايي و شكلي و نيز توسعه دار موضوعي برنامه هاي توليدي در ساختارهاي مختلف (تركيبي، مستند، كليپ، نمايشي و...) با موضوعات دين، اخلاق، اميد و آگاهي بخشي و نيز سبك زندگي اسلامي – ايراني) مديريت پشتيباني توليد در مركز پژوهش هاي اسلامي صدا و سيما راه اندازي شد. در اين مديريت با پشتوانه پژوهش هاي انجام شده در گروه هاي پژوهشي مركز پژوهش هاي اسلامي و با به حداقل رساندن فاصله پژوهش و توليد، تلاش بر اين است تا با خلق آثاري در فرم هاي جديد و طرح موضوعات مهجور و البته ضروري معرفتي، الگوهاي جدي فرمي و محتوايي به برنامه سازان ارائه شود. از جمله مزيتهاي مهم اين مديريت، تلاش جهت توليد الگويي بدون دغدغه پخش از آنتن است.
يكي از فعاليت هاي مهم اين مديريت، ضبط مصاحبه هاي تصويري از علماي جهان اسلام است كه حاصل آن در طول بيش از 20 سال گذشته، بيش از 130000 دقيقه مصاحبه از 360 عالم طراز اول جهان اسلام و نيز شخصيت هاي تاريخ شفاهي انقلاب است و اين ماموريت ارزشمند نيز كماكان ادامه دارد.
حاصل فعاليت اين مديريت در طول 23 سال گذشته به طور خلاصه به شرح زير است:
1) توليد الگويي مجموعه هاي گفتگو محور بر مبناي پژوهش هاي مركز
بيش از 10 مجموعه در موضوعات متنوع (مجموعه به رنگ آسمان، مجموعه دين و دنيا، مجموعه قرآن و زمان، مجموعه بازتاب انديشه، مجموعه بي بها)2. طراحي الگوها و ساختارهاي جذاب و بديع در موضوع دين، اخلاق، اميد و آگاهي
- مجموعه ايستگاه (200 كلاكت)
- مجموعه روز خدا (عطرافشاني) (180 قسمت)
- مجموعه آينه (در قالب نمايشي) (200 كلاكت)
- مجموعه تكه ها (13 قسمت)
- مجموعه نماهنگ هاي ديني (36 قسمت)
- مجموعه تركيبي صميمانه (30 قسمت)
- مجموعه ويدئو كليپ با موضوع اهل بيت (ع) و انقلاب اسلامي (6 عنوان)
2) توليد مستند ديني الگويي و مناسبتي با موضوع زندگي علما و فرزانگان معاصر (40عنوان/40 شخصيت)
3) توليد ميان برنامه هاي كوتاه الگويي در حوزه معرفت ديني
- مجموعه سراي معرفت (120 كلاكت)
- مجموعه ره توشه (52 كلاكت)
- مجموعه حكمت مطهر (100 كلاكت)
- مجموعه ايستگاه (200 كلاكت)
شماره تماس: 32910600 - 025
مديريت گنجينه فرزانگان
واحد گنجينه فرزانگان يكي از واحد هاي فعال دراداره كل پژوهش هاي اسلامي رسانه است. و درراستاي ماموريتي كه از ابتداي تاسيس مركز به عهده اش گذاشته شده در دو بخش كارشناسان و گنجينه فرزانگان انجام وظيفه كرده است.
بخش كارشناسان
اهداف:
1.شناسايي كارشناسان حوزه علوم انساني با رويكرداسلامي؛
2.ايجاد زمينه هاي لازم براي به كارگيري نظام مند و بهينه اين افراد در برنامه هاي رسانه؛
3.طبقه بندي كارشناسان براساس نياز رسانه (نوع برنامه، نوع شبكه، نوع رسانه و...)؛
4.پيش گيري از استفاده افراد غير متخصص در برنامه هاي صداوسيما،
5.ايجاد زمينه لازم براي آشنايي كارشناسان با مقتضيات رسانه و ايجاد انگيزه براي مشاركت آن ها در برنامه هاي صداوسيما؛
6.پاسخ گويي به نياز واحدهاي برنامه ساز و مديران سازمان با معرفي كارشناس در حوزه هاي مختلف علومانساني
تعريف ها:
كارشناس: به افرادي گفته مي شود كه در برنامه هاي راديويي و تلويزيوني به صورت مستقيم حضور مي يابند و با مخاطب رودررو هستند.
درجه 1 به افرادي گفته مي شود كه در برنامه هاي زنده شبكه هاي سراسري مي توانند حضور يابند.
درجه 2 به افرادي گفته مي شود كه در برنامه هاي توليدي شبكه هاي سراسري (برنامه اي كه زمان ضبط و پخش متفاوت است) مي توانند حاضر شوند.
درجه 3 به افرادي گفته مي شود كه مي توانند در برنامه هاي توليدي و زنده شبكه هاي استاني حاضر شوند.
در اين بانك، كارشناسان بر اساس تخصص هاي كلي زير طبقه بندي مي شوند (هر تخصص كلي، به تعدادي گرايش جزئي تقسيم بندي شده است :تفسير و علوم قرآني، كلام و عقايد، علوم حديث، فقه و اصول، اخلاق، عرفان، اديان و فرق و مذاهب، علوم تربيتي، مشاوره و راهنمايي، علوم اجتماعي، روان شناسي، ارتباطات، اقتصاد، حقوق، علوم سياسي، تاريخ، فلسفه و منطق، زبان و ادبيات فارسي، زبان و ادبيات عرب، هنر، رسانه، فرهنگ، مديريت، ديگر تخصص ها.
بخش مفاخر ديني
اين بخش به طور مشخص در صدد تحقق بخشيدن به هدف هاي زير است:
1.فراهم آوردن زمينه ارتباط بيشتر رسانه ملي و حوزه هاي علميه، به منظور ژرف دهي و رشد معرفت و ايمان روشن بينانه در جامعه؛
2.گام نهادن در مسير توسعه اخلاق فاضله، ارزش هاي فكري و بنيان هاي فكري نظام اسلامي؛
3.ارتقاء سطح آگاهي و معرفت ديني افراد جامعه، با هدف مصونيت بخشيدن به اذهان عمومي، در برابر تأثيرپذيري از موج تهاجم گسترده فرهنگي و فكري بيگانگان؛
4.فراهم آوردن شرايط مناسب براي ايفاي نقش رسانه ملي، در قبال نيازها و خواسته هاي مخاطبان مسلمان، با بهره گيري از معارف قرآن و اهل بيت(ع).
تعريف ها
در برنامه مورد نظر اين واحد، عنوان «فرزانه» به نمونه هاي زير اطلاق مي شود:
1. در سطح مراجع تقليد؛ كساني كه رساله عمليه دارند و در عين حال شرايط علمي و معنوي مقبولي در حوزه علميه و عرف علما و فضلا داشته باشند.
2. در سطح پژوهشگران؛ فرهيختگان و پژوهشگراني كه آثار برجسته علمي در زمينه علوم اسلامي فراهم آورده باشند. كساني كه سال ها به منظور توليد و نگارش آثاري در زمينه هاي تفسير و حديث و برخي پژوهش هاي بنيادين در زمينه معارف و عقايد، همت و زمان صرف كرده اند.
3. در سطح مدرّسان؛ افرادي كه جزو جامعه مدرّسين بوده و يا در سطوح عالي حوزه، تجربه طولاني تدريس دارند.
4. در سطح استادان دانشگاه ها؛ افراد برجسته اي كه ثمره عمر علمي شان را، در راه احياي آثار اسلامي به جويندگان راستينش بخشيده اند.
5. ياران انقلاب و امام خميني(ره) و فضيلت پيشگاني كه در فريضه دفاع مقدس فعاليت داشته اند، كه اطلاعات آن ها با عنوان «تاريخ شفاهي انقلاب و دفاع مقدس» جمع آوري مي شود.
گستره فعاليت
فعاليت هاي اين واحد محورهاي زير را در برمي گيرد:
تحقيق ميداني از زندگي فرزانگان به منظور ضبط تصويري و توليد برنامه هاي متنوع با گرايش مناسبتي و معارفي و رويكرد ديني، ترويج انديشه هاي اسلامي ـ شيعي از راه رسانه ملي و نيز رسانه هاي مجازي، جمع آوري عكس، سند و دستنوشته از علما و فرزانگان و ارائه خدمت به پژوهشگران و نويسندگان.
بخش «فرزانگان» از دو حوزه زير تشكيل شده است:
1. شناسايي، تحقيق ميداني و كتاب خانهاي وآماده سازي سئوالات وهماهنگي شخصيت براي ضبطكه دريك فرايند مطالعاتي وزماني تعريف شده اجرايي مي گردد. اطلاعات مربوط به علماييست كهدر قيد حيات هستندكه نتيجه كاربه منظور ضبط مصاحبه در اختيار كار شناس پرسشگرقرار مي گيرد. وضبط انجام مي گيرد.در همين زمينه، تا كنون بيش از 140000 دقيقه راش (شامل مصاحبه و تصاوير عمومي) از 365 شخصيت ضبط وده ها برنامه با استفاده از اين گنجينه غني ساخته شده و از شبكه هاي مختلف سيما پخش گرديده است و ظرفيت بي بديلي براي ساخت برنامه در ساختارها و موضوعات مختلفبراي فرزانگان سراسر كشور در اين واحد فراهم است.
2. بانك عكس و اسناد: شامل جمع آوري عكس، سند و دستنوشته از فرزانگان و نيز اماكن مذهبي وساماندهي آن. تا به حال بيش از 100000 قطعه عكس آماده شده و شرايط خوبي را براي ارتباط و همكاري با برنامه سازان، مراكز پژوهشي و افراد حقيقي و حقوقي فراهم آورده است.
چشم انداز
اداره كل پژوهش هاي اسلامي رسانه با پايه ريزي و تقويت واحد گنجينه فرزانگان، تحقق رسانه ديني را در افق ديد خود دارد. دست يابي به اين مهم، گرچه راهي است مشكل و تلاش طاقت فرسايي را مي طلبد، اما با همت مديران و برنامه سازان متعهد، كوشا و علاقمند به شكوفايي فرهنگ اسلامي در پرتو پويايي رسانه ديني، امري شدني است. بدون ترديد همكاري فرزانگان و همراهي پژوهشگران و فضلاي حوزه هاي علميه و ديگر مراكز علمي، اين راه را هموارتر خواهد كرد.
در اين ميان، مديريت واحد گنجينه فرزانگان، پذيراي طرح ها، ايده ها، انديشه ها و پيشنهادهاي كاربردي شما، در همه جنبه هاي فعاليت خويش است و از صاحب نظران و علاقمندان دعوت به همكاري ميكند.
شماره مستقيم:02532933830
پست الكترونيك: karshenasan.irc.ir
پايگاه اطلاع رساني: www.expert.irc.ir
مديريت كتابخانه و آرشيو
كتابخانه اداره كل پژوهشهاي اسلامي رسانه، باهدف متعالي تحقق رسانه اسلامي و به منظور ساماندهي پژوهشهاي اسلامي در رسانه ملي تشكيل‌شده است نيازهاي پژوهشي به‌طور مطلوب تأمين شود و محتواي برنامه‌هاي اسلامي اين رسانه فراگير نيز اعتلا يابد. كتابخانه و آرشيو اداره كل نيز همزمان با شروع به كار اين اداره، سرويس‌دهي و مجموعه‌سازي خود را آغاز كرده است. كتابخانه اداره كل شامل كتب فارسي، عربي، لاتين، نشريات ادواري فارسي، جزوات، پايان‌نامه‌ها و... است كه پژوهشگران، دانشجويان و دوستداران كتاب از آن استفاده مي‌كنند. همچنين آرشيو، مأموريت حفظ و نگهداري و ارائه خدمات منابع ديداري و شنيداري تأميني و توليدي مركز را بر عهده دارد.
كتابخانه هم‌اكنون با دارا بودن بيش از 35.000 عنوان كتاب، 200 عنوان نشريه، 311 عنوان پايان‌نامه؛ 250 عنوان جزوات پژوهشي و بيش از 1000 عضو فعال، بزرگ‌ترين كتابخانه موجود در سازمان صداوسيماست.
همچنين آرشيو شامل 7000 فيلم و مستند و بيش از 140.000 دقيقه راش و منابع توليدي اداره كل است.
آرشيو مركز علاوه بر دارا بودن 5000 عنوان از فيلم‌هاي سينمايي شاخص ايران و جهان،120000 دقيقه راش علما و فرزانگان، 30000 دقيقه برنامه‌هاي توليدي اداره كل و 2000 عنوان برنامه مستند، سه فعاليت اصلي را بر عهده دارد كه در دو بخش مجزا انجام مي‌گيرد. اين بخش‌ها عبارت‌اند از:
الف) بخش سمعي و بصري: اين بخش شامل شناسايي منابع موردنياز، تهيه منابع، استخراج اطلاعات مربوطه، ورود اطلاعات و آماده‌سازي نهايي را بر عهده دارد.
ب) بخش آرشيو توليدي: اين بخش به بازبيني و شات ليست و ارائه خدمات مربوط به توليدات واحدهاي مختلف اداره كل پژوهشهاي اسلامي و همچنين توليدات دانشجويي دانشكده صدا و سيماي قم و صدور رسيد آرشيو مي‌پردازد.
شماره تماس: 32920077-025
مديريت ارتباطات و خدمات پژوهشي
اهم وظايف اين مديريت عبارتند از:
1. طراحي و ايجاد منظومه ارتباطي با مراكز علمي، پژوهشي رسانه اي حوزوي و غيرحوزوي در راستاي ماموريت ها و وظايف اداره كل و سازمان
2. ظرفيت سازي و سازمان دهي ارتباط دفاتر و گروه هاي پژوهشي، توليد و ديگر واحدهاي اداره كل با مراكز علمي، پژوهشي و رسانه اي و ساير نهادها
3. پيگيري انعقاد و اجراي تفاهم نامه هاي اداره كل با ساير مراكز
4. ساماندهي امور مخاطبان و مشتركان محصولات اداره كل
5. ايجاد ارتباط مكاتبه‌اي، الكترونيك، تلفني و حضوري با مشتركان آثار
6. جمع‌آوري، پردازش و ذخيره‌سازي اطلاعات مربوط به مشتركان و مخاطبان آثار
7. انجام و نظارت بر امور مربوط به آماده‌سازي، بسته‌بندي، اطلاع رساني، ارسال آثار و اطلاع‌يابي از دريافت توسط مخاطبان
8. انجام كليه امور آماده‌سازي آثار براي برپايي نمايشگاه‌ها و همايش‌هاي سازماني و غيرسازماني
9. بازخوردگيري و نظرسنجي از آثار و فعاليت هاي اداره كل و ارائه نتايج به مديركل
10. اطلاع‌رساني مناسب و تبليغ فعاليت‌ها و برنامه هاي اداره كل
11. ارتباط و تعامل با مخاطبان، مراكز، شبكه‌ها و اخذ ديدگاه‌ها، نظرات، پيشنهادها و پاسخ‌گويي به انتقادات و شكايات با هماهنگي مقام مسئول
13. ارتباط با رسانه‌هاي گروهي و ارائه گزارش هاي خبري و همچنين هماهنگي و تنظيم مصاحبه با مطبوعات و رسانه‌ها
14. معرفي اداره كل و ظرفيت هاي آن با استفاده حداكثري از رسانه هاي جمعي و فضاي مجازي در قالب هاي مختلف
15. پيگيري، تامين و به روزرساني محتواي سايت اداره كل
16. حضور موثر در فضاي مجازي با بهره گيري از شبكه هاي نوين اجتماعي بر اساس دستورالعمل هاي سازماني
17. تبديل اطلاعات جمع‌آوري شده به داده‌هاي قابل استفاده جهت ارائه در قالب‌هاي نرم‌افزاري و شبكه هاي اجتماعي و فضاي مجازي
18. انتشار و بارگذاري الكترونيكي كليه آثار و محصولات اداره كل در پايگاه اطلاع رساني
19. معرفي و ارائه محتوايي بسته هاي موضوعي آثار اداره كل در پايگاه اطلاع رساني به تناسب موضوع
20. ارتباط با پايگاه ها و مراكز تخصصي با هدف تعامل و تبادل منابع و اطلاعات مرتبط با حوزه دين و رسانه
21. شناسايي زمينه هاي همكاري هاي آموزشي _ پژوهشي حوزوي و دانشگاهي
واحد فناوري اطلاعات
واحد فناوري اطلاعات، آثار و محصولات اداره كل پژوهشهاي اسلامي را در قالب سايت و نرم‌افزار ارائه مي‌نمايد.
برخي امكانات موجود در سايت اداره كل پژوهشهاي اسلامي صداوسيما عبارت‌اند از:
- ارائه متن كامل كتب و نشريات اداره كل؛
- ارائه متن گزيده‌هاي معارفي در هشت موضوع مختلف؛
- ارائه اطلاعات انديشمندان طراز اول اسلامي؛
- ارائه اطلاعات كارشناسان رسانه‌اي در تخصص‌هاي مختلف علوم اسلامي و انساني؛
- ارائه ايده، طرح و فيلم‌نامه با موضوع‌هاي ديني؛
- ارائه آثار مرتبط با شعار سال‌هاي مختلف؛
- ارائه آثار مرتبط با مناسبت‌هاي ملي و مذهبي پيش رو، در بسته‌هاي اطلاعاتي ويژه؛
- قابليت جست‌وجوي پيشرفته، در همه امكانات بيان‌شده.
- تهيه نرم افزارهايي با موضوعات رسانه اي و معارفي از جمله:
گنجينه معرفت 1 تا 3 ، حكمت مطهر، روزشمار تاريخ، گنجينه رمضان بانك اطلاعات كارشناسان، گنجينه فرزانگان، سال جهاد اقتصادي، همت مضاعف، كار مضاعف، اصلاح الگوي مصرف،
و لوح هاي چندرسانه اي از قبيل:
پيام آوران تاريكي 1 تا 3، جريان سازي روند تصويرسازي سيماي عفاف: رسانه ملي و فرهنگ عفاف و حجاب.
شماره تماس: 32917442-025
پست الكترونيك:it@irc.ir
