پايگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

پایگاه استنادی علوم جهان اسلام یک سامانه اطلاع رسانی علمی است که در صدد رتبه‌بندی دانشگاه‌های ایران و جهان اسلام و تجزیه و تحلیل مجلات علمی کشورهای اسلامی بر اساس معیارهای علم سنجی معتبر اسلامی می‌باشد. ایران با تولید ISC، بعد از ایالات متحده که ۶۰ سال در مطالعات استنادی تجربه دارد و نیز بعد از کشور هلند، سومین نظام استنادی جهان را بنیانگذاری کرده‌است. هم اکنون، این تحلیل علمی توسط موسسه اطلاعات علمی (ISI) در دنیای انتشارات به خصوص در مورد نشریات، صورت می‌پذیرد. در حقیقت، ISC می‌کوشد تا چنین تحلیلی را انجام دهد.

مراحل كلي توسعه پايگاه استنادي علوم جهان اسلام ISC

به موازات سياست گ‍‍ذاري های انجام شده در وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و شوراي عالي انقلاب فرهنگي پيرامون ISC ، اين پايگاه برنامه‌هاي خود را بدون وقفه اجرا نموده و به انجام امور عملياتي می پردازد. برهمين اساس، ISC در چندين مرحله به توسعه خود ادامه مي‌دهد:

• بررسی و تحلیل مجلات معتبر فارسي در نظام‌ها و فرآورده‌هاي چندگانه ISC از سال 1378 تا كنون
• درون دهي و پردازش مجلات معتبر عربي كشورهاي اسلامي از سال 2005 تا كنون در فرآورده‌هاي مختلف نظام ISC
• پردازش و تحليل مجلات علمي انگليسي ايران و ساير كشورهاي اسلامي از سال 2005 تا و ارائه نتايج آن از طريق فرآورده‌هاي مختلف ISC جهت دسترس پذیری جامعه علمي
• زبان هاي تركي، اندونزيايي، مالزيايي، فرانسوي و ... در دستور كار ISC قرار دارند و مقدمات این فعاليت ها، برنامه ريزي و به تدريج با توسعه تشکيلات سازماني ISC يکي پس از ديگري به مورد اجرا گذاشته خواهد شد. توزيع نشريات در جهان اسلام در پايگاه استنادي علوم جهان اسلام مورد مطالعه قرار گرفت و در گام نخست، 1352 نشريه به عنوان مجلات معتبر براساس آئين نامه نمايه سازي استنادي نشريات معتبر براي ISC انتخاب شد.

تاریخ نگار ISC

به منظور استقرار پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC)گام‌هاي مختلف اجرايي و علمي برداشته شده است كه به اختصار به مهم ترین آن ها اشاره مي‌گردد:

• فرمايش مقام معظم رهبري مبني بر توليد نظام استنادي ايران و اسلام در سال 1383.
• اجراي برنامه پايلوت گزارش های استنادي نشريات فارسي (PJCR) در سال 1381 در مركز منطقه اي اطلاع رساني علوم و فناوري.
• افتتاح برنامه پايلوت توسط جناب آقاي دکتر منصور کبگانيان معاون پژوهشي وقت وزارت علوم، تحقيقات و فناوري در 6/3/85 با حضور نمایندگان مطبوعات، رسانه ها و خبرگزاری ها در محل وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
• برگزاري اولين همايش ملي ISC در 31/6/85 در مجتمع تحقيقاتي عصر انقلاب با حضور وزیر محترم وقت، جناب آقاي دکتر محمدمهدی زاهدي و جناب آقاي دکتر منصور کبگانيان و با مشارکت سردبيران نشريات علمي پژوهشي و علمي ترويجي و اعضای کمیسیون نشریات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
• برگزاري کارگاه آموزشي ISC در هفته پژوهش و فناوري در سال 1385 در تهران براي سردبيران مجلات و معاونان پژوهشي دانشگاه ها و مراکز پژوهشي.
• طرح ISC در سومين نشست وزراي آموزش عالي کشورهاي اسلامي با حضور جناب آقاي دکتر محمدمهدی زاهدي وزیر وقت علوم، تحقیقات و فناوری و دکتر جعفر مهراد سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در اکتبر سال 2006 در کويت.
• تصويب ISC در نهمين مجمع عمومي وزراي آموزش و پرورش کشورهاي اسلامي در رباط پایتخت مراکش در سال 2007
• توليد نمايه استنادي علوم ايران (ISCI) در سال 1386.
• آغاز ورود نشريات عربي و انگليسي کشورهاي اسلامي به پايگاه استنادي علوم جهان اسلام در اسفند 1386.
• انتخاب نشريه‌هاي برتر از ISC در هفته پژوهش و فناوري در سال‌هاي 1389-1385.
• انتخاب نويسندگان پرتاليف و پراستناد از ISC در هفته پژوهش و فناوري در سال هاي 1389-1387.
• توليد طلايه داران علم ايران (IESI) در سال 1387.
• توليد پايگاه همايش هاي پراستناد فارسي (PHPD) در خرداد 1387.
• توليد نظام آگاهي رساني استنادي (PCA) در تير 1387.
• توليد سامانه انتقال الکترونيکي نشريات به ISC به زبان هاي فارسي، انگليسي و عربي در آبان 1387.
• تصويب ISC در چهارمين نشست وزراي آموزش عالي کشورهاي اسلامي در اکتبر سال 2008 در باکو پایتخت جمهوري آذربايجان با حضور وزير وقت علوم، تحقيقات و فناوري جناب آقاي دکتر محمد مهدي زاهدي و جناب آقای دکتر جعفر مهراد سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام.
• توليد نظام تمام متن مقالات مجلات فارسي، عربي و انگليسي جهان اسلام در آذر 1387.
• موافقت قطعي با تاسيس پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC) در جلسه مورخ 25/8/1387 توسط شوراي گسترش وزارت علوم، تحقيقات و فناوري.
• توليد نظام گزارش‌هاي استنادي شامل استنادها و h index در آذر 1387.
• برگزاري سمينارISC براي معاونان و مديران امور آموزشي و پژوهشي وزراي آموزش عالي کشورهاي اسلامي به تاريخ 30 آذر ماه و اول دی ماه 1387 در هتل استقلال تهران.
• انتشار کتاب علم ايران بر اساس ISC در آبان ماه 1387.
• ورودISC به آئين نامه ارتقاء مرتبه ی اعضاي هيأت علمي دانشگاه-ها و موسسات پژوهشي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و لازم الاجرا بودن اين آئين نامه از بهمن سال 1387.
• امضاي تفاهم نامه بينISC و Scopus در اسفند ماه 1387.
• تصويب آيين نامه نمايه سازي استنادي نشريات معتبر علمي در پايگاه استنادي علوم جهان اسلام در اسفند 1387 .
• تشکيل اولين نشست کميته اجرايي (ISC) در شيراز براي تهيه برنامه سمينار ISC در تاريخ 25 آوريل 2009 در شيراز .
• تصويب تعداد 153 مجله معتبر فارسي دارايIF در شوراي راهبريISC در تاريخ 18/12/1387.
• تصويب 13 نشريه معتبر انگليسي داراي IF در تاريخ 31/1/1388.
• تصويب اساسنامه پايگاه استنادي علوم جهان اسلام در تاریخ 31/2/1388.
• برگزاري سمينار ISC در 7-6 ژوئن 2009 در کوالالامپور پایتخت مالزي.
• تصويب 240 نشريه معتبر فارسي و انگليسي داراي IF در تاريخ 9/4/1388.
• توليد پايگاه شاخص هاي عملکردي نشريات در ISC در سال 1389.
• توليد دومين کتاب علم ايران در ISC در سال 1389 .
• توليد سامانه انتقال الکترونيکي نشريات به ISC به صورت XML در سال 1389.
• توليد سامانه انتقال الکترونيکي مجموعه مقالات همايش ها به ISC در سال 1389 .
• تصويب 406 نشريه فارسي، 69 نشريه عربي و 49 نشريه انگليسي و فرانسه در تاريخ 23/4/1389 توسط شوراي راهبري ISC و ابلاغ به دانشگاه ها و موسسات پژوهشي و فناوري.
• برگزاري سمينار ISC براي کشورهاي اسلامي در کنار نمايشگاه مطبوعات در تهران با همکاري وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در آبان 1389.
• دعوت از جناب آقای دکتر جعفر مهراد سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) توسط آيسسکو و شرکت براي نخستين بار در پنجمين نشست وزاري آموزش عالي و تحقيقات علمي کشورهاي اسلامي در آبان ماه 1389 در کوالالامپور پایتخت مالزي.
• واگذاري رتبه بندي دانشگاه ها و مراکز پژوهشي به ISC توسط وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و اجراي رتبه بندي براي نخستين بار در تاريخ آموزش عالي ايران در سال 1389.
• امضاي تفاهم نامه بين ISC و معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري اسلامي ايران در اسفند ماه 1389 به ارزش 6000 ميليارد ريال در موضوع رصد علم و فناوری با ارائه آمارهای متقن در خصوص فعالیت های علمی و فناوری جمهوری اسلامی ایران، شناسایی محورهای تولیدات علمی کشور و بررسی جایگاه جمهوری اسلامی ایران در منطقه و جهان به طور مستمر.
• پیشنهاد مرجعیت ISC به عنوان نماینده ISI در آوریل 2011.
• ابتکاری تازه در عرصه علم سنجی جهانی با ایجاد پايگاه اينترنتي نظام اطلاعات و آمار توليد علم ايران (ISC Worlds Scientific Contribution reports) جهت مقايسه توليدات علم ايران در دو نظام استنادي علوم جهان اسلام (ISC) و موسسه بين‌المللي اطلاعات علم در ژوئن 2011.
• مشارکت فعال ISC در رتبه بندی دانشگاه های جهان اسلام (OIC) مصوب نشست فوق‌العاده وزراي آموزش عالي و تحقيقات علمي کشورهاي اسلامي به دعوت آيسيسکو در عربستان سعودي در سال 2011.
• اعلام اخبار، آمارها، تولیدات و رشد علمی دانشگاه ها و کشورهای اسلامی.
• تصويب 564 نشريه فارسي، 91 نشريه عربي و 133 نشريه انگليسي و فرانسه در تاريخ 15/5/1390 توسط شوراي راهبري ISC و ابلاغ به دانشگاه ها و موسسات پژوهشي و فناوري.
• انتشار فهرست نشریات دارای ضریب تاثیر عربی زبان کشورهای اسلامی، نمایه شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) .
• افزایش شتاب نشریات کشورهای اسلامی و غیراسلامی در تقاضای نمایه شدن در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) در جولای 2011، از جمله کشور آذربایجان، ترکیه، پاکستان، هندوستان، مالزی، انگلستان و ...
• چاپ نشريات علمي دانشگاه‌های ایران توسط پايگاه استنادي علوم جهان اسلام از طریق تاسیس سازمان چاپ و نشر مجلات علمی در ISC در جولای 2011.