اشراق؛ سالنامه فلسفه اسلامی. شماره سوم

اشراق؛ سالنامه فلسفه اسلامی. شماره سوم
تصویر جلد سومین شماره سالنامه فلسفی عرفانی اشراق
اطلاعات نشر
با حمایت
بنیاد مطالعات اسلامی روسیه
قالب: کتاب
زبان: روسی

اشراق سالنامه‌اي در زمينه فلسفه و عرفان اسلامي است که توسط بنياد مطالعات اسلامي در روسيه  و با همکاری انستيتوي فلسفه آکادمي علوم روسيه و مؤسسه پژوهشي حکمت و فلسفه ايران به زبان روسي، انگليسي و فرانسوي در مسکو منتشر ميشود. اشراق در جهت توسعه پژوهش‌هاي آکادميک فلسفه و عرفان اسلامي به‌ويژه در روسيه منتشر مي‌گردد.

شماره سوم اشراق، در روز "سنت مسلمانان" سومين کنفرانس بين المللي فلسفه تطبيقي مسکو ـ که اوایل خرداد 91 در انستیتو فلسفه آکادمی علوم روسیه برگزار گردید ـ رونمايي شد. اين شماره دربردارنده حدود 40 مقاله در 654 صفحه است که به سفارش بنیاد مطالعات اسلامی و با همکاری انتشارات ادبيات شرق ـ مسکو در ماه جون سال 2012 میلادی منتشر شده است. مقالات اين شماره به قلم پژوهشگراني از کشورهاي روسيه، ايران، آلمان، ايتاليا، ايالات متحده آمريکا، اسپانيا، فرانسه، ژاپن، ترکيه، کانادا، انگليس، لبنان و مراکش است که به مسائل مهم انديشه فلسفي- اسلامي مي پردازد.

شمار جدید اشراق، ويژه نامه ابن عربي، در 8 بخش « تصوف و عرفان: مکتب ابن عربي»، «تصوف و عرفان: مکاتب ديگر»، «مکتب مشايي عربي: از قرطبه تا بخارا»، «اشراق: مکتب سهروردي»، «فلسفه حقوق»، «منطق»، «فلسفه دين و کلام» و «مناظره» ارائه شده است. سرويراستار اين شماره همچون شماره‌هاي پيشين دکتر يانيس اِشوتس، استاد دانشگاه لاتويا است.

عناوین مقالات و اسامی نويسندگان

عنوان مقالات و اسامی نويسندگان  بخش «تصوف و عرفان: مکتب ابن عربي» عبارت است  از: «ختم ولایت در اندیشه ابن عربی» از مرحوم سيد جلال‌الدين آشتياني (صص13-28)، «وحدت وجود در هند» از ويليام چيتيک (صص29-40)، مقاله «خدا و جهان و  حقیقت الحقایق: تخلیل منطقی و فکری اصول نظریه ابن عربی» از آندري اسميرنوف (صص41-61)، «الفصوص الحکم ابن عربي» برداشت  و ترجمه از عربي توسط آندري اسميرنوف (صص62-76)، ترجمه بخش «علم عدد اسرار الهی در  که در مقابله به خدا مشاهده شود (باب 73 از «فتوحات»)» گزارش و ترجمه از عربي توسط ايلشات نصيراف (صص77-97)، مقاله «سیر الی الحق و الی الخلق در تصوف اسلامی» از براند راتکه (صص98-107)، مقاله «مفهوم رمان نزد ابن عربي» از گرهار باورينگ (صص108-123)، «تفسیر  باب اول از " الفصوص الحکم" ابن عربي» از حسن حسن‌زاده آملي، ترجمه از عربي و فارسي توسط يانيس اشوتس (صص124-137)، مقاله «جامي و ابن عربي؛ خاتم الشعراء و خاتم الأولياء» از حامد الگار (صص138-158)، مقاله «وحدت متعالیه‌ی دین در عرفان ابن عربي» از غلامرضا اعواني (صص159-166)، مقاله «یک بعدی نبودن "وحدت" جلال‌الدين رومي» از محمد مصباحي (صص167-175)، مقاله «جنگ و صلح درونی از نظر ابن عربی» از محمد چائوکي زينه (صص176-186)، مقاله «ابن عربي و نظریه وحدت وجود» از زکريا بهارنژاد، ترجمه از فارسي توسط يانيس اشوتس (صص187-200)، مقاله «ابن عربي و منطق ارسطويي» از جان آنتونيو پاچئکو (صص201-219)، مقاله « مطالعه وایت هد در چارچوب نظریات ابن عربي» از رجب آلپ‌ياگيل (صص220-229)، مقاله « مراتب، مظاهر و حضرات کلی وجود در مکتب عرفانی ابن عربی» از ابوالفضل کياشمشکي (صص230-246)، مقاله «علل و اثبات اختلافات احمد احسائي با تفکر محيي‌الدين ابن عربي» از زين العابدين ابراهيمي (صص247-251)، مقاله «ابن عربي و محمود شبستري: دو راه حل مشکل مناسبت وحدت و کثرت» از آندره لوکاشئو (صص252-263)، مقاله « کتاب المواقب» از النفاري، ترجمه از عربي، مقدمه و  توضیحات توسط ر. و. پسخو (صص264-278).

در بخش دوم ذیل عنوان «تصوف و عرفان: مکاتب ديگر»، مقاله «ابونصر القشيري و کتاب او الشواهد و الأمثال» از مجتبي شهسواري (صص279-300)، مقاله «تبعید "عين القضات" در بغداد یا اسارت نفس» از فيروزه پاپان متين (صص301-313)، مقاله «سرمد: زندگي و مرگ عارف» از ناتاليا پريگارينا (صص314-330)، مقاله «ابعاد  پارادوکس  شباهت الهی و انسانی در تاریخ اندیشه اسلامی»  از اورخان ميرکاسيم‌اوف (صص331-352)، مقاله «کتاب مقلاطه» از کايغوسوز ابدال ، ترجمه از يو. آ. آوريانوف (صص353-364) آمده است.

مقاله «نقدهای ابن باجه از کتاب النفس ارسطو: جایگاه او در آثار فیلسوف» از جواکوئين لومبا (صص365-379)،  ترجمه قسمتی از «تفسیر کامل از کتاب در باره نفس ارسطاطاليس» از ابن رشد،از زبان لاتيني، مقدمه و  توضیحات توسط ن. و. ائفرئمووا (صص380-407)، مقاله «بررسی  نظریه ابن طفيل درباره علم» از ريکاردو فليپه آلبرت رئينا (صص408-411)، مقاله « البر و الاثم (تقوا و فسق): تاثیر الفارابی بر ابن سینای جوان؟» از جولس جانسنز (صص412-422)، تشکیل دهنده بخش سوم تحت عنوان «مکتب مشايي عربي: از قرطبه تا بخارا» است.

در بخش «اشراق: مکتب سهروردي» مقاله «مکتب آذربايجان و اهمیت آن در فلسفه اسلامي» از سيد حسين نصر (صص423-434)، مقاله «سهروردي در باره  ادراک نفس» از غلامحسين ابراهيمي ديناني، ترجمه از فارسي توسط يانيس اشوتس (صص435-451)، مقاله «جايگاه مرد در فلسفه سهروردي» از شهين اعواني، ترجمه از فارسي توسط س.  خواجه نیازاوف (صص452-464)، مقاله «مونس العشاق سهروردي و تأثير آن بر ادبيات فارسي» از نصرالله پورجوادي، ترجمه از فارسي توسط س. خواجه نیازاوف (صص465-484)، مقاله «هفت خوان در "حکمت اشراق" سهروردي» از بابک عليخاني، ترجمه از فارسي توسط يانيس اشوتس (صص485-493) جا گرفته است.

بخش پنجم تحت عنوان «فلسفه حقوق»، با یک مقاله «اسلام و اقليت مسلمان در اروپا: رویارویی فرهنگهای حقوقی» از ل. ر. سيوکيانین (صص494-513) سامان یافته است.

بخش پنجم اشراق با عنوان «منطق» و مقاله‌های  «منطق  معنی: بخش 2:  نمونه های اصلی هیئت «منطق و معنی»   در فلسفه عربي» از آندري اسميرنوف (صص514-547)،  ترجمه بخش «بحث منطقی و نحوی» از «کتاب  الامتاع و الموانسه» ابوحيان التوحيدي، ترجمه، مقدمه و توسط د. و. فرالووا (صص547-572) آمده است.

در بخش «فلسفه دين و کلام»  عبارت است از  ترجمه بخش در باره ثانویان قدیم از «کتاب ملل و نحل» محمد بن عبدالکريم الشهرستاني، توسط س. م. پرزروف - صص573-600.

بخش مناظره از مقاله «کار بر روي اشتباهات: دلیل شکست هرمنوتیکی توفیق ایراهیم» از آ. و. اسميرنوف (صص601-634)عبارت است.

در پايان کتاب سوگنامه کوتاهي به یاد مرحوم استاد حسین ضیائی (635-637)، و نیز خلاصه مقالات انگلیسی به زبان روسی و مقالات روسی به زبان انگلیسی (صص638-645) آمده است.

اسامی شوراي نويسندگان

اسامی شوراي نويسندگان این سال‌نامه که متشکل از پژوهشگران برجسته فلسفه اسلامي در سطح دنيا هستند به شرح ذیل است: غلامرضا اعواني از انستيتو فلسفه ايران، کارمئلا بافيوني از دانشگاه شرق‌شناسي ناپلس ـ ايتاليا، گرهارد بوورينگ از دانشگاه يئيل ـ آمريکا، ويليام چيتيک از دانشگاه استوني بروک ـ آمريکا، فرهاد دفتري از موسسه تحقیقات اسمائلی انگلیس، هانس دایبر از دانشگاه گوته فرانکفورت ـ آلمان، دانيل دي سمت از مرکز ملي پژوهش‌هاي علمي ـ فرانسه، غلامحسين ابراهيمي ديناني مؤسسه پژوهشي حکمت و فلسفه ـ ايران، ائوگئنييا فلورووا  از  پژوهشگاه فلسفه آکادمي علوم روسيه، پيلار گارريدو کلئمئنته از دانشکده موريسيا ـ اسپانيا، دنيس گريل از دانشگاه پرونس ـ فرانسه، حميد هادوي از بنياد مطالعات اسلامي ـ روسيه، سعاد حکيم از دانشگاه لبنان ـ لبنان، حسن حنفي از دانشگاه قاهره ـ مصر، مهدي ايماني‌پور از سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي ـ ايران، شيگرو کامادا دانشگاه توکيو ـ ژاپن، سيد محمد خامنه‌اي از بنياد حکمت اسلامي صدرا ـ ايران، عبدالحسين خسروپناه از مؤسسه پژوهشي حکمت و فلسفه ـ ايران، محمود ارول کيليج از دانشگاه مرمره ـ ترکيه، هرمان لاندولت از دانشگاه مک‌گيل ـ کانادا، اوليور لئامان از دانشگاه کنتوکي ـ آمريکا، محمد مصباحي از دانشگاه محمد خامس ـ مراکش، مهدي محقق از دانشگاه تهران ـ ايران، جميز و. موريس از کالج بوستون ـ آمريکا، سيد حسين نصر از دانشگاه جورج واشنگتن ـ آمريکا، ايلشات نصيراف از دانشکده فلسفه آکادمي علوم روسيه ـ مسکو، ويتالي نائومکين پژوهشگاه شرق‌شناسي آکادمي علوم روسيه ـ روسيه، شهرام پازوکي از مؤسسه پژوهشي حکمت و فلسفه ـ ايران، نصرالله پورجوادي از دانشگاه تهران ـ ايران، استانيسلاو پرزروف (انستيتو نسخ خطي آکادمي علوم روسيه، سن پترزبورگ ـ روسيه، سجاد ح.  رضوی از دانشگاه اکستر ـ انگلستان، زابينه اشميتکه از دانشگاه فري برلين ـ آلمان، آندري اسميرنوف از انستيتو فلسفه آکادمي علوم روسيه ـ مسکو، مارياتا استپانيانتس از انستيتو فلسفه آکادمي علوم روسيه ـ مسکو، ژوزف وان اسس از دانشگاه توبينگن ـ آلمان و حسين ضيائي از دانشگاه کاليفرنيا ـ آمريکا.

انتقالی

قابل ذکر است که نخستين شماره نشريه  به سال 2010، شماره دوم با موضوع تخصصی سهروردي و حکمت اشراق در سال 2011 و سومين شماره آن با موضوع ابن عربي در ماه مي 2012 منتشر شده است. مقالات اشراق از سوي پژوهشگران برجسته حوزه فلسفه نگاشته مي‌شوند. و انتظار مي رود اين سالنامه نقش تأثيرگزاري در طرح موضوعات و مسائل فلسفه اسلامي در روسيه داشته باشد.

چاپ‌ها

اشراق ـ سالنامه فلسفه اسلامي، شماره سوم، 2012، مسکو: انتشارات ادبيات شرق، 654ص. ISBN: 2-036503-02-5-978،